solo video! and feature in the Quietus!

Nov.11, 2013

a mats gustafsson feature in the great web mag THE QUIETUS is published as of today:
http://thequietus.com/articles/13830-mats-gustafsson-interview

and check out:

a recent sax solo by Mats Gustafsson was filmed by great and excellent film maker, photographer, sausage maker and webmaster Micke keysendal!!

see below. and:

http://matsgus.com/archives/category/solo

at the iDEAL fest in stockholm, nov 8th, 2013, at the legendary FYLKINGEN space!

support iDEAL:

http://www.idealrecordings.com/

support FYLKINGEN:
http://www.fylkingen.se/

support keysendal:

http://keysendal.com/fotoblog/

interview in somethin else!

Nov.09, 2013

a huge interview – on the great site: SOMETHING ELSE!
http://somethingelsereviews.com/2013/11/08/something-else-interview-saxophonist-mats-gustafsson/

extensive interview and many unique video clips!

by great uk writer sammy stein – check his other stuff out!

Oct.05, 2013

new interview june 2013

Jun.20, 2013

new interviews 1 —— in english —– published in a great italian web mag: Soundcontest!!!

check it out! some mysteries and “truths” revealed:

http://www.soundcontest.com/recensione.php?id=947

new interviews 2 —– in / danish/ swedish —– online radio interview w unique music examples

check it out! some mysteries and “truths” revealed:

http://snykradio.dk/home/appetit-pa-free-jazz/

p.s. wanna buy some jewelry ???

got this photo sent to us recently:

interview by sammy stein

Jan.20, 2013

Artist Profile: Mats Gustafsson – A Free Man

published here:http://londonjazz.blogspot.co.uk/2013/01/artist-profile-mats-gustafsson-free-man.html

Mats Gustafsson and Thurston Moore at Café Oto. September 2012.
Drawing by Geoffrey Winston. © 2012. All Rights Reserved

SAMMY STEIN WRITES:

Mats Gustafsson, the Swedish saxophone player, now based in Austria is a powerhouse, a passionate and diverse musician. Since 2009 he has been involved in his FIRE! project, delivering sets of power and passion to audiences across Europe. He played in 2011 at Cafe Oto, London with Peter Brötzmann and Ken Vandermark as Sonora during Brötzmann’s Tentet residency, and more recently played at the same venue with Thurston Moore.

Mats sees music as a great tool for communication. He continues to push boundaries, developing his own style and way of playing, and can speak fervently about his wish to ignore set preconceptions, to take music to new levels, and to reach more people.

He was brought up on the improvised free jazz sounds of Europe, but is committed to incorporating sounds with influences from all over the world. In an email exchange, we discussed his influences, where he feels free music is going and the challenges for the future:

EARLY INFLUENCES:

Inspiration for Mats came from a surprising source. He says, “What got me going when I was about 16 years old was that amazing sax sound behind the great raspy voice of Richard Wayne Penniman (AKA Little Richard) on those early Specialty recordings. Other heavy DNA- changing reasons to follow the path of free music have been Lars Gullin, Brötzmann, Ayler, Bunk Johnson and Bengt Nordström. A bit later I understood what Evan Parker was talking about, ’My roots are in my record player’. I try to combine these truths on my own path”

Initially, Mats took up the flute, followed by the electric piano, soprano, alto, tenor, baritone, contrabass saxophones,?fluteophones,?flutes,?weevil sax,?amplified saxophone & live-electronics (according to HIS WEBSITE) but now says, ” I am now trying to deal with all of them but my main focus is on the baritone and tenor sax”.

ON GENRES

“In the whole history of jazz”, he says, “there has been a striving for freedom in one way or another to improvise music until we get to what you call free form and free jazz. I prefer to play music where I feel challenged; music that kicks my mind and ass in new directions. What other people call the music, I don’t care. For me it is important with a certain element of improvisation in the music and that I really interact with the other people on (or off) stage.

Freeform was, for me, a very logical development of the music we had before and it was primarily for both political and artistic reasons that the music opened up and deepened. It was necessary after be-bop and hard-bop on one side and the extreme notation systems of contemporary classical music on the other. The only way to go was towards the open forms with electronic music, free jazz and more ideas- based music with, for instance, flux connection. In the ’60s when freeform really emerged, there was similar experimentation in other art forms like the theatre, dance, poetry, art and other fields.” (Brötzmann confirmed this when he commented recently to me that he was influenced by working with artists like John Cage). Mats says, ” Some players, of course, had a very direct connection to the political situation at the time but free form jazz, with some exceptions, did not have sharp connections politically”. To sum up, Mats says, ”No one is free. You create your own freedom. ’Form’ is what you do with others. Free forms you. ‘Free form’. ”And there you have it.

Many jazz musicians who play free form find themselves playing other genres purely to make enough money to keep going but Mats is adamant there should be no compromise with musicians playing other genres simply to make a living. His reaction is, “No way! We need to fight the stupidity back to where it belongs, ha ha! Really, for me, I would rather just work at a gas station or a factory (as I did for some years) and make the music that I want and need to do. I can only do music that I’m challenged by and that makes me develop as a musician and as a person. Music gives me new perspectives, with the help of others! Music and art is way too important for me to make any compromises.”

Mats Gustafsson playing slide saxophone at Café Oto. April 2010.
Drawing by Geoffrey Winston. © 2012. All Rights Reserved

ON LISTENING

Mats is a self-confessed hopeless discaholic and listens to a huge range of music . He says, “I eat anything on vinyl. ’A piece of vinyl a day keeps the doctor away’, as my dear colleague Olof Madsen used to say! I need my daily fix of vinyls/CDs with steaming be–bop, garage rock, west coast jazz and sound poetry! This morning on the turntable were a Bengt Nordström sax solo, Lars Werner and Christer Boustedt, some early Sun Ra on Saturn, Warne Marsh, Sten Hansson and Leif Elggren’s epic recordings made under Freud’s sofa in London” Classical composers also feature in Mats’ listening including, as he says, “anyone that kicks my ass (and mind). Recent ‘kickers’ include Dror Feiler, Pierre Henry, Ferneyhough, Staier’s recordings of Schubert´s piano music, Glenn Gould playing J.S. Bach (‘Always and Forever’) and Lachenmann of course.”

ON THE CURRENT JAZZ SCENE

When asked about how he feels about the current jazz scene in the UK/Europe Mats is confident yet adds riders. “It depends of course on how you define ‘jazz’ (he laughs) but regarding this creative music scene, as we call it, the ‘jazz’ I think that the situation is very bad, from an economical and work situation viewpoint. Many countries are cutting cultural budgets hard in order to save their own asses and this is having a severe effect right now.

On the other hand, the scene is more interesting then ever. There are so many more young players active now playing free and experimental music. You can’t even compare today to the ’70s or ’60s. The scene has never been so interesting and creative. More people are arriving to free form playing from a huge variety of places and backgrounds (electronic, rock, folk, rock and pop) and not just from a straight jazz background. I have to say I look to the future in a very positive way. There is a very fresh blend of different generations and also different musical dialects at the moment – I love it! There is so much creativity in the former Eastern European countries, such as Slovenia, Croatia, Serbia, Macedonia, Hungary, Romania, Russia, Ukraine and, Slovakia where there is a huge and young audience with a big and healthy appetite! There is a lot going on at the moment! We just need to put the light on it and make politicians and others aware of these amazing human resources!”

ON HIS OWN PLANS FOR THE FUTURE

For Mats, the future holds endless possibilities. He is the eternal optimist and considers music the way forward. He is a consummate musician and has the energy and ability to bring vibrancy and passion to recordings, concerts and projects. Mats is never still, he tours regularly, plays with a variety of fellow musicians and forms his own record labels just to get the music across to more people. He says, “There are always new things around the next corner… if you stay open, hungry and curious enough! Shedloads of projects are planned at the moment and it is hard to mention just a few… ( laughs). But there are intense plans right now with The Thing, FIRE! (including the 30 – piece Fire! Orchestra), Swedish jazz, Thurston Moore, Neneh Cherry (Don’s Step daughter with whom he has worked regularly, a new version of the Nu – ensemble, the Barry Guy New Orchestra and of course the 25th (!!!) anniversary of GUSHin May 2013! Gush is Mats’ trio, formed in 1986, when Mats joined forces with drummer Raymond Strid and pianist Sten Sandell). And there will of course show up new things that I m not aware of as of now… you just have to see/ hear it comin´!

Mats Gustafsson, from The Thing at Vortex. November 2010.
Drawing by Geoffrey Winston. © 2012. All Rights Reserved

“I PLAY MUSIC BECAUSE I HAVE TO. I HAVE NO CHOICE.”

Asked how he feels when he plays, Mats says, “A local presenter asked me in northern Norway after a gig with Fire!: – ‘What is this music all about’ ? – ‘It is about life’, I told her. When the music really works… no analyses are necessary. It is more a state of mind. It is all about communication.”

What drives Mats is an unquenchable thirst for musical development. His philosophy, simply is, “Music is like living, but better” and this is something Mats has told me before – it is his mantra for life. He decides to elaborate. “This music is about sharing, on all levels possible- sharing, listening and interacting. If you can learn how to listen freely, then you can learn to play freely, and then you can learn how to think freely and, finally, to act freely. This is very clear to me. This is also the reason why I play this music. It is a political act in itself. Sharing is about politics. Therefore, I share…”

For Mats, playing free jazz is tantamount to his reason for living. “We do this” he says, “to really become ‘one’ with the music and the ones you play with; to become in the same state of mind. It is really hard to describe but you know when it is happening; that is for sure. This interaction between people is something rather unique. I play music because I have to; I have no choice, in order to fight the stupidity back and to show new perspectives, new ways, and new doors. Influences might be basically anything that kicks me and that I can make into a personal statement. As long as you put your own personal language/ voice into it and don’t try to imitate or copy, you are cool, you are good. If you make music for other reasons, you ought to stay at home (laughs). I am not here to entertain.”

And yet, Mats does entertain. It is rare to meet such a passionate, ardent musician who truly believes in what he does. Mats and his generation are becoming the new vanguard of free music and it is the hope of many, that they will take it to new levels, reach a wider audience and make free music truly free, as it should be.

huge flamish article – ‘Rage, rage against the dying of the light’

Dec.06, 2012

Mats Gustafsson

‘Rage, rage against the dying of the light’

Vrije improvisatie is niet weggelegd voor watjes. Dat is tenminste de indruk die je krijgt als je het recent verschenen interview op All About Jazz met Mats Gustafsson erop naleest. Weinig muzikanten belichamen de gretigheid en het avontuur van de scène zo goed als de stoere Zweed, die stilaan een status bereikt heeft dat weinigen gegund is binnen die niche; dat van de superster. Dat kwam niet helemaal uit de lucht gevallen.

Een sleuteleigenschap die nog meer opgaat voor de eeuwig jonge Gustafsson dan voor de meeste van z’n collega’s, is energie. De onverdunde goesting en onbedwingbare drang om te creëren. Dat begint bij het enthousiasme van de man. Vol vloekwoorden en uitroeptekens in schriftelijke communicatie, veruitwendigd met een ouderwetse cowboyattitude op het podium en met een lichaamstaal die zelfs beelden van vechtsportcultuur oproept. Gustafsson z’n nek zien schudden, tong zien strekken en voor- en achterover beuken op een podium, het is zowat het meest intense en lijfelijke dat je te zien kan krijgen binnen de improvisatie, want doorgaans ook nog eens vergezeld van geluid dat volledig ten dienste staat van de overrompeling.

Dat extraverte gedrag heeft hem een reputatie van geweldenaar bezorgt die hem voor sommigen iets te extreem of eendimensionaal maakt. Door het feit dat hij zich ook vaker beperkt tot de improvisatie dan bvb. zijn al even productieve collega Ken Vandermark, die zich veel verder ontwikkelde als componist, blijft de autodidact Gustafsson dan ook een figuur die veel meer speelt op instinct en gevoel. In zijn geval worden dan vaak de uitersten van expressie opgezocht, wat leidt tot extreme volumes én extreme klanken. Voor een stuk heeft dat ook te maken met een achtergrond in de punk, die nu nog voelbaar is in de rockgeoriënteerde tussenvorm van Fire! en zelfs de gespierde oerkracht van zijn bejubelde freejazztrio The Thing.

Maar er is meer dan dat: zo heeft hij ook meerdere bands die naast primitieve passie en de geluidsextremen ook verrassend evenwichtig zijn, of het ver buiten de conventionele jazz en improvisatie gaan zoeken. Met Swedish Azz (op vrijdag 7/12 aan het werk in De Singer) duikt hij in de Zweedse traditie door die op allerhande manier te deconstrueren, hij is regelmatig te horen met noisevrienden uit de Weense liga, werkt samen met Ethiopische muzikanten en zorgde voor een van de verrassingen van de voorbije zomer met The Cherry Thing, waarvoor hij een verbond aanging met de nog steeds ravissante Neneh Cherry, die nergens de indruk gaf de band te willen reduceren tot achtergrondjengelaars.

En dan zijn er nog de vele opnames en tours met het Peter Brötzmann Chicago Tentet, Sonore, Thurston Moore, The Ex, Zu en vele anderen.

Kroniek van een aangekondigde muilpeer

Gustafsson liet voor het eerst van zich horen aan het einde van de jaren tachtig, meteen al aan de zijde van percussionist Raymond Strid, met wie hij tot op de dag van vandaag nog regelmatig het podium deelt. De eerste samenwerking met Paul Lovens volgde twee jaar later, maar het scharniermoment van zijn vroege jaren zijn vermoedelijk de albums die midden jaren negentig op het Okkadisklabel uit Chicago verschenen, zoals Mouth Eating Trees and Related Activities (met Barry Guy en Paul Lovens), Parrot Fish Eye (met Jim O’Rourke, Gene Coleman en Michael Zerang) en Blow Born van FJF. Die laatste is niet enkel de eerste opgenomen release met strijdmakker Ken Vandermark, maar eentje die Gustafsson ook bekender maakte bij het Amerikaanse improvisatiepubliek. Iets later werd hij als enige mede-Europeaan ook opgenomen in het Chicago Tentet van Peter Brötzmann.

Daarna kwam alles in een stroomversnelling terecht, werd reizen van Japan naar Amerika, naar Scandinavië en terug, een gewoonte. Rond de eeuwwisseling richtte hij The Thing op, samen met bassist Ingebrigt Haker Flaten en drummer Paal Nilssen-Love, zowat de enige die Gustafsson nog overtreft als het over muzikale fitness gaat. Hoewel het startte als een veredelde Don Cherry coverband groeide het stel uit, door een hele resem releases (vaak met gasten als Joe McPhee of Otomo Yoshihide) en een onvermoeibare tourgeest, tot Gustafssons bekendste en meest geliefde working band. De samenwerking met Vandermark en Brötzmann werd intussen ook intensiever. Dit voorjaar speelden de drie nog een uitdagend concert in de Trix, in kader van de Chicago Jazz Connection.

Gustafsson is ook een van de weinige figuren uit de vrije improvisatie en freejazz die een status heeft opgebouwd binnen de rock-‘n-roll. Hij speelde o.m. op een paar (experimentele) releases van Sonic Youth en werkte met Jim O’Rourke (die zich even bij Fire! voegde). Zijn geluid, vooral op zijn geliefde bariton- en tenorsax behoort tot de meest imponerende uit de muziek en gekoppeld aan een onstuitbare geestdrift en dadendrang leidt het tot releases en performances die je herhaaldelijk gewoonweg van je sokken blazen. Zelfs in 2012, nu hij toch al op de vijftig afstevent en broekie af is, blijft hij de jonge garde moeiteloos achterover walsen.

Platen, platen en nog meer platen

Wie op de hoogte wil blijven van Gustafssons doen en laten, die beschikt best over tijd, geld en een goede internetverbinding, want de man laat z’n sporen achter op de meest uiteenlopende labels en op de zotste formaten. Hij is zelf een liefhebber van het 7”-formaat, maar is te horen op tal van cd’s, lp’s en, in het geval van de eerste Swedizh Azz-release, zelfs een 11” vinyl. De discografie is ellenlang en verspreid over talloze labels en landen. Chapeau voor wie het kan volgen. De man is zelf bovendien een echte vinylfreak, hangt voor en na de concerten doorgaans rond in de buurt van de platenstandjes en heeft op z’n website een hoekje voorzien voor het ruilen van vaak extreem obscure releases uit de (free) jazz en vrije muziek.

Zonder een claim van volledigheid te willen maken volgen hieronder nog een paar korte stukjes over enkele knappe, aparte of cruciale albums die in 2011 en 2012 verschenen en hun weg nog niet vonden naar Enola:

Tarfala Trio – Syzygy 2LP (No Business, 2011)

Opgenomen in Kc BELGIE in 2009. Zelfs met dat concert in het geheugen was het beluisteren van Syzygy een schok. Als er een bewijs moet geleverd worden dat Gustafsson meer is dan een powerblazer die constant de registers opentrekt en vooral imponeert met volume, dan is het dit wel. Met Raymond Strid en Barry Guy wentelt en draait Gustafsson rond freejazz, vrije improvisatie en klankpoëzie met een soms verbazende subtiliteit en klankkleur. De gierende en schreeuwende doodsreutels zijn van de partij, maar je krijgt net zozeer hyperintimistisch samenspel en een gegevensuitwisseling die uitmondt in een hoorspel dat tot de laatste uitstervende klanken betovert. Een prijzige release die verscheen in beperkte oplage (600 stuks), maar door de stijlvolle vormgeving, het prachtige fotoboek van fotograaf Ziga Koritnik en de extra 7”, behoort dit vermoedelijk tot de strafste releases uit de kolossale Gustafsson-discografie.

Swedish Azz – Azz Appeal LP (Not Two, 2011)

De tactiek die werd geïntroduceerd op Jazz På Svenska (2010) wordt hier verder uitgewerkt. Is de muziek soms opmerkelijk conventioneel en aanstekelijk in z’n schijnbare eenvoud, dan wordt er ook regelmatig ontspoord op manieren die je zelden te horen krijgt binnen de jazz. Swedish Azz vergrijpt zich aan de traditie (letterlijk, want de band plundert vooral oude Zweedse jazz) op manieren die vaak behoorlijk opwindend zijn. Samen met de tuba van Per-Åke Holmlander zorgt Gustafssons bariton voor een pompende drive, terwijl de ratelende drums van Erik Carlsson en de filmische vibrafoon van Kjell Nordeson voor een excentriek randje zorgen. De echte stoorzender van dienst is echter elektronicaman dieb13, die hier iets subtieler en veelzijdiger in de weer is dan op het debuut, maar regelmatig zorgt voor momenten van semi-industriele chaos, met krakend vinyl die de kloeke grooves en weldadige arrangementen van Swedish Azz volledig op z’n kop zetten. Kortom: jazz met een hoge rock-‘n-rollfactor zonder z’n onvoorspelbaarheid te verliezen.

Akita/Gustafsson/O’Rourke – One Bird Two Bird LP (Editions Mego, 2011)

Noise en elektronica zijn gaandeweg ook een belangrijkere rol gaan spelen in het werk van Gustafsson. Was dat aanvankelijk vooral als cosmetische opsmuk, dan ging het later meer centraal staan en leidde het bij o.m. The Thing en Fire! tot experimenten die de twee moeiteloos combineren. Soms helt het echter over naar onheilspellende soundscapes (zoals de release met dieb13 en Martin Siewert) of de pure noise. Op deze release met Masami Akita (Merzbow) en Jim O’Rourke leidt het tot “two blistering sides of wax full of face melting intensity”. Geen voer voor gevoelige zieltjes, want de grove middelen worden ingezet om het moorddadige getier en gegier van weerwoord te voorzien, met het te verwachten gebrom en gezeur, dat steevast uitmondt in kolkende noise en mensonterend kabaal. Heavy metal is echt voor mietjes, dat is duidelijk. One Bird Two Bird was op een mum uitverkocht, maar is wel nog verkrijgbaar in digitale vorm.

The Thing With Barry Guy – Metal! 2LP (No Business, 2011)

Gustafsson tekende met The Vilnius Implosion (2008) voor de eerste vinylrelease van het bedrijvige Litouwse No Business-label. Op Sinners, Rather Than Saints (2009) deed hij het met Barry Guy, terwijl zijn trio The Thing hier nog eens gezelschap krijgt van de virtuoze Brit. Als het trio al een reputatie kreeg voor voorspelbare potigheid, dan hebben ze er de laatste twee jaar alles aan gedaan om dat te ontkrachten. Mono beantwoordde zowat aan het gemiddelde, maar de samenwerking met Neneh Cherry en vooral deze release laten iets anders horen. The Thing is hier vrijer dan ooit, en ook een pak minder voorspelbaar, waardoor je het gevoel krijgt te luisteren naar een excentrieke, beweeglijke suite. Bassisten Ingebrigt Håker Flaten en Barry Guy gaan zich te buiten aan onconventionele technieken en geluiden, wat zich ook afstraalt op Nilssen-Love en Gustafsson. Verder verwijderd van de klassieke freejazz van hun debuutalbum zat The Thing nooit, en dat maakt van Metal! een verrassend taaie en complexe release, zelfs naar de normen van de vrije improvisatie.

Ich Bin N!ntendo & Mats Gustafsson – S/t (Va Fongool, 2012)

Een beest van 28 minuten furie en adrenaline. Het nieuwe Noorse label Va Fongool laat met z’n eerste releases meteen weten dat het menens is. Het geluid dat je tegen je kop krijgt als je het album in de cd-lade schuift is die van de gewette messen-soort, met vuil hakkende drums en overstuurde bas en gitaar. Gustafssons razende en scheurende baritonsax is even agressief als de gruizige sound die van het album een beproeving maakt. Is opener “Start First” al een duidelijke intentieverklaring, dan is het compacte “End” de genadeloze aframmeling: garagepunk, noise en hardcore impro in de mangel gezwierd. Afsluiter “Second” neemt een gezapig aanloop maar mondt ook al snel uit in een stuk tyfusherrie dat meer dan een kwartier de ideale soundtrack vormt bij fysieke en mentale gruwel. Imposant en ongezond, tegelijkertijd.

Mats Gustafsson, John Russell & Raymond Strid – Birds (dEN Records, 2012)

Opnieuw een jong label (gebaseerd in Italië) dat inzet op knap vormgegeven releases (vooral het cd’tje terug wegbergen vergt wat tijd). Het is echter niet enkel de vormgeving die voor de verrassing zorgt, want op Birds, waarop Gustafsson niet enkel te horen is op de bariton- maar ook de sopraansax, wordt ingezet op het kleine geluid, met flutterende accentjes, rinkelende percussie en zacht aangeslagen gitaarsnaren. Het is daarmee de tegenhanger van de vorige release. In opener “The Earth As The Sun And The Ravens Are Watching” wordt het fluisterniveau amper overstegen, terwijl je herhaaldelijk het gevoel krijgt te luisteren naar een verloren gewaande release van Evan Parker met Derek Bailey en Paul Lytton. Door het ongebruikelijke spel, het haast pointillistische oog voor detail en de uitzonderlijke duur van het eerste stuk (43 minuten!) is Birds taaie koek, maar tegelijkertijd ook een revelatie waarop de rietblazer oorden verkent die hij niet zo vaak liet horen sinds zijn Parrot Fish Eye. Kortom: van onschatbare waarde voor een goed begrip van de artiest.

Colin Stetson & Mats Gustafsson – Stones (Rune Grammofon, 2012)

Vers van de pers. Korte samenvatting: alles wat je ervan verwacht en meer. Wie al onder de indruk was van Stetsons bassaxgymnastiek, maar vragen had bij zijn vermogen om evenveel indruk te maken binnen vrij geïmproviseerde context, die krijgt nu lik op stuk, want Stones valt niet enkel op door het volume dat twee saxofonisten van dit kaliber kunnen maken, maar ook door de vanzelfsprekende manier waarop de twee hun instrumenten rond elkaar laten bewegen. Stones is een registratie van het eerste concert van de virtuozen en plaatst zichzelf meteen op hoog niveau. In vier stukken, samen goed voor 34 minuten, passeren de bekende circulaire ademhaling en stoombootpassages van Stetson, net als het stervende rund-gescheur van Gustafsson, maar het samengaan gebeurt inventief, intens, met verwijzingen naar New History Warfare, een robuuste kracht die rechtstreeks van het Chicago Tentet komt en jennend geharrewar. Titanenwerk, niets minder, en bovendien met een fabuleuze sound. Essentieel.

De meeste releases zijn in deze contreien verkrijgbaar via Instant Jazz. Mats Gustafsson speelt op 6/12 in het Bimhuis met Swedish Azz. De dag erna speelt de band – opnieuw met vibrafonist Jason Adasiewicz in plaats van Kjell Nordeson – in De Singer (Rijkevorsel).

Guy Peters - fotos: Archief Geert Vandepoele - 03 december 2012

Share on google_plusone_share Share on facebook Share on twitter